Axit axetic là gì?
Axit axetic là một hợp chất hữu cơ có tính axit mạnh, và công thức phân tử của axit axetic là CH3CO2H hoặc CH3COOH.
Tên sản phẩm: Chất điều vị axit axetic (giấm) phụ gia thực phẩm
Tên khác: Etanoic, giấm, acid acetic
Công thức hóa học: CH3COOH
Mô tả ngoại hình:
Axit axetic (thực phẩm) Là chất lỏng, trong suốt, có mùi đặc trưng, mùi hắc, vị chua, dễ tan trong nước, rượu, ete, benzen. Ở nhiệt độ dưới 16 độ C, axit axetic với hàm lượng nước dưới 1% trông giống như nước đá và thường được gọi là axit băng. Nó là một axit yếu với tất cả các tính chất của một axit.
Tính chất vật lý của axit axetic
- Nhiệt độ nóng chảy: 16,5oC.
- Tỷ trọng: 1,049 g / cm3 (l), 1,266 g / cm3 (s).
- Công thức phân tử của axit axetic là: CH3COOH.
- Là chất lỏng không màu, có vị chua, tan hoàn toàn trong nước.
- Hòa tan một lượng nhỏ photpho và lưu huỳnh khi đun nóng.
- Hòa tan trong cellulose và nitrocellulose.
- Điểm sôi của axit axetic: 118,2oC.
Tính chất hóa học của axit axetic
- Phản ứng với bazơ tạo muối và nước: CH3COOH + NaOH → H2O + CH3COONA
- Phản ứng với oxit kiềm tạo muối và nước: CH3COOH + CAO → H2O + (CH3COO) 2CA
- Phản ứng với các kim loại đứng trước H trong bảng tuần hoàn giải phóng H2: 2CH3COOH + NA → H2 + 2CH3COONA
- Phản ứng với muối của axit yếu: CH3COOH + CACO3 → H2O + (CH3COO) 2CA + CO2
- Phản ứng với ancol thành este và nước, xúc tác là h2so4 và nhiệt độ: CH3COOH + HO C2H5 → H2O + CH3COOC2H5 + H2O
- Làm quỳ tím đổi màu thành đỏ.
Cách điều chế Giấm Axit axetic
Giấm công nghiệp Axit axetic thường được điều chế bằng cách:
Cacbonyl hóa metanol: metanol phản ứng với cacbon monoxit tạo thành axit axetic, phương trình phản ứng là:
CH3OH + CO → CH3COOH
Oxi hóa axetanđehit: Đây là phương pháp phổ biến để điều chế axit axetic sau khi cacbonyl hóa metanol. Acetaldehyde có thể bị oxy hóa bởi O2 trong không khí để tạo ra axit axetic dưới sự xúc tác của các ion kim loại như coban, mangan và crom peroxit.
2 CH3CHO + O2 → 2 CH3COOH
Oxi hóa bằng etylen: Đây là phương pháp phổ biến đối với các nhà máy có sản lượng sản xuất nhỏ hơn (quy mô từ 100 đến 250.000 tấn / năm). Axetandehit có thể thu được từ etylen và cần có palađi kim loại làm chất xúc tác và sự hỗ trợ của các chất dị trùng hợp.
Lên men oxy hóa: Phương pháp này rất đơn giản. Với đủ oxy, vi khuẩn có thể tạo giấm từ các thực phẩm tạo ra rượu như rượu vang, rượu táo, khoai tây, mạch nha và ngũ cốc lên men. Phương trình phản ứng:
C2H5OH + O2 → CH3COOH + H2O
Lên men kỵ khí: Vi khuẩn kỵ khí có thể chuyển hóa trực tiếp axit axetic mà không cần qua bước trung gian tạo thành etanol.
C6H12O6 → 3CH3COOH
Công dụng / Ứng dụng của Giấm công nghiệp CH3COOH
Ứng dụng trong công nghiệp
- Là sản phẩm quan trọng trong sản xuất xenlulo axetat và polyvinyl axetat từ gỗ keo trong công nghiệp phim ảnh.
- Dùng làm dung môi hoặc tạo độ chua nhẹ.
- Được sử dụng rộng rãi trong hóa chất dệt nhuộm, cao su và xi mạ điện.
- Đóng vai trò quan trọng như một chất tẩy cặn vôi cho vòi nước và ấm đun nước.
- CH3COOH 5-7% là loại giấm ẩm thực không chỉ quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày mà còn được dùng trong công nghiệp thực phẩm để chế biến đồ hộp, rau, củ, quả, gia vị ...
- Góp phần sản xuất monome vinyl axetat là chất kết dính và chất phủ (khoảng 40% 45% sản lượng CH3COOH thế giới).
Lĩnh vực y học hiện đại
- Do đặc tính kháng khuẩn, nó được sử dụng như một chất bảo quản (pha loãng 1%) để giúp ngăn ngừa nhiễm trùng và tiêu diệt vi khuẩn.
- Được bào chế như một loại thuốc để chống lại bệnh tiểu đường.
- CH3COOH cũng giúp làm tan sỏi thận.
- Ngăn chặn sự tích tụ mỡ trong cơ thể và gan, giảm lượng calo đi vào cơ thể giúp giảm béo và giảm cân rất tốt (giấm).
- Giấm Axit axetic cũng có đặc tính chống lão hóa mạnh.
- Giúp ức chế sự thủy phân các disaccharid thành monosaccharid làm giảm tình trạng tăng đường huyết sau ăn.
Axit axetic có độc không? Lưu ý khi sử dụng, bảo quản
Axit axetic có nguy hiểm không?
- Nếu CH3COOH tiếp xúc với da có thể gây kích ứng như đau, mẩn đỏ và nổi mụn nước, thậm chí bỏng sau vài phút tiếp xúc.
- Nếu nuốt phải, nó có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến miệng và đường tiêu hóa, dẫn đến nôn mửa, tiêu chảy, suy tuần hoàn, suy thận, thậm chí tử vong.
- Nếu chúng ta hít phải một lượng lớn axit axetic, nó có thể gây kích ứng mũi, họng và phổi, làm tổn thương nghiêm trọng đến niêm mạc của khoang mũi và gây khó thở.
Những lưu ý khi sử dụng, bảo quản
Khi sử dụng:
- Mang thiết bị hô hấp thích hợp nếu xử lý chúng ở khu vực thông gió kém.
- Trong trường hợp tiếp xúc với da hoặc mắt, rửa ngay lập tức.
- Mặc đồ bảo hộ lao động như găng tay, mũ, áo dài tay ...
Bảo quản:
- Chúng cần được bảo quản trong kho có mái che, nhiệt độ tốt và thông gió tốt.
- Tránh những nơi quá nóng, dễ xảy ra cháy, nổ và tránh xa nguồn nhiệt, tia lửa, ngọn lửa.
