Axit Oxalic là gì?
Axit oxalic là một hợp chất có màu trắng và ở dạng tinh thể. Axit oxalic được coi là một hợp chất hữu cơ tương đối mạnh, một chất khử và axit dicarboxylic, với công thức mở rộng HOOC-COOH. Đianion của axit oxalic được gọi là oxalat.
Công thức phân tử của axit oxalic là H2C2O4
Công thức phân tử của axit oxalic là:
- HOOC-COOH (khan)
- HOOC-COOH.2H2O (ngậm nước)
Nguồn gốc tự nhiên
- Trong cơ thể người, axit oxalic được tổng hợp thông qua quá trình trao đổi chất.
- Trong tự nhiên, axit oxalic và oxalat có trong nhiều loài thực vật như rau muối, chua me, khế, hồ tiêu ...
- Ở một số nấm sợi thuộc giống Aspergillus cũng có thể tạo ra axit oxalic.
- Trà cũng chứa lượng axit oxalic cao so với nhiều loài thực vật khác. Tuy nhiên, nồng độ axit oxalic trong trà tương đối nhỏ vì chỉ sử dụng một lượng nhỏ khi pha trà.
Cách điều chế
Việc điều chế axit oxalic khá đơn giản và dễ dàng, công việc có thể được thực hiện trong phòng thí nghiệm bằng cách oxy hóa sucrose với axit nitric làm chất oxy hóa và một lượng nhỏ vanadi oxit làm chất xúc tác. Ngoài ra, ở mức độ lớn hơn, natri oxalat có thể được điều chế bằng cách cho natri hydroxit nóng hấp thụ cacbon monoxit dưới áp suất cao.
Ứng dụng của Axit oxalic H2C2O4
Mặc dù ai cũng biết rằng Axit oxalic H2C2O4 có thể gây ra những tác hại khi có mặt trong thực phẩm, nhưng không thể phủ nhận rằng axit oxalic có rất nhiều công dụng hữu ích trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Axit oxalic được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau trong nhiều ngành công nghiệp và hộ gia đình.
- Trong công nghiệp dược phẩm, axit oxalic được sử dụng rộng rãi, đặc biệt là trong sản xuất oxytetracycline, azithromycin và Borneo.
- Axit oxalic được dùng làm chất kết dính trong công nghiệp nhuộm. Trong công nghiệp nhẹ, axit oxalic được dùng để làm da, đánh bóng đá hoa cương và xử lý nước. Axit oxalic còn được dùng trong công nghiệp in để làm sạch các tấm kẽm, làm dung dịch tẩy rửa hiệu quả cho các thiết bị điện dùng trong công nghiệp điện, kết tủa và tách các kim loại đất hiếm trong công nghiệp luyện kim.
- Không chỉ vậy, trong các hộ gia đình, axit oxalic còn được sử dụng trong một số sản phẩm hóa chất để tẩy rửa hoặc chống rỉ sét.
- Axit oxalic bay hơi được dùng làm thuốc trừ sâu để diệt ve Varroa trong nuôi ong.
- Ngoài ra, axit oxalic còn được dùng trong sản xuất phân bón và tổng hợp hóa chất hữu cơ. Dung dịch axit oxalic cũng được sử dụng để sửa chữa gỗ vì nó có thể thổi bay bề mặt gỗ khô, để lộ lớp gỗ mới bên dưới.
Lưu ý khi bảo quản và sử dụng Axit oxalic
Bảo quản
- Axit oxalic phải được để ở nơi mát mẻ, tránh ánh sáng mặt trời và các nguồn có thể gây cháy.
- Một lưu ý khác là giữ cho axit oxalic tránh xa sol khí, chất ăn mòn, chất oxy hóa, v.v.
Lưu ý khi sử dụng
- Axit oxalic hiện nay được một số nhà sản xuất mì, bún, phở sử dụng để làm cho sản phẩm có tính thẩm mỹ và hấp dẫn người tiêu dùng. Tuy nhiên, đây không được coi là chất phụ gia hợp pháp và có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe con người khi sử dụng.
- Axit oxalic là một loại axit hữu cơ có trong một số loại thực vật, một số loại còn được con người sử dụng làm thực phẩm. Có một số vấn đề an toàn cần lưu ý khi sử dụng những thực phẩm này, chẳng hạn như: loại bỏ axit oxalic bằng cách cắt, xay, nghiền hoặc nấu hoặc dùng chung thực phẩm có chứa axit oxalic với thực phẩm. Các loại thực phẩm hoặc thuốc có chứa nhiều canxi, magie, kali, ..; những người có vấn đề về thận, bệnh gút, thấp khớp, đau mãn tính vùng âm hộ nên hạn chế sử dụng thực phẩm chứa nhiều axit oxalic; ..
